निष्क्रिय अवलोकनबाट साझा सिकाइतर्फ: कार्यशाला र संवादले चलचित्र प्रदर्शनीमार्फत सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई नयाँ रूप

हिमालयन रिम क्षेत्रीय चलचित्र प्रदर्शनी २०२५ आइतबार त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा औपचारिक रूपमा सुरु भएको छ। चिनियाँ चलचित्रहरूको विशेष प्रदर्शनमा कलाकार तथा फिल्मकर्मी अनिल यादव, बुद्धि तामाङ, पवित्रा शंकी, केपी पाठक तथा प्राध्यापक कुन्दन आर्याललगायत विभिन्न चर्चित व्यक्तित्वहरूको उल्लेखनीय उपस्थिति रहेको थियो। उनीहरूले प्राध्यापक तथा विद्यार्थीहरूसँग जीवन्त छलफल र संवादमा सहभागिता जनाएका थिए।

“सभ्यतागत पारस्परिक सिकाइ, प्रविधिगत नवप्रवर्तन” भन्ने नारासहित आयोजित यस प्रदर्शनीमा एनिमेटेड चलचित्र प्रदर्शनसँगै क्राफ्ट कार्यशाला, सांस्कृतिक–सृजनात्मक प्रदर्शनी तथा सिनेम्याटिक संवादहरू समेटिएका छन्। परम्परागत चिनियाँ संस्कृति र आधुनिक प्रविधिको संयोजनमार्फत नेपाली युवावर्गका लागि समृद्ध दृश्य–श्रव्य अनुभव प्रस्तुत गर्नु कार्यक्रमको उद्देश्य रहेको आयोजकहरूले बताएका छन्।

कार्यक्रमको सुरुआत एआई (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) प्रविधिबाट निर्माण गरिएको प्रवर्द्धनात्मक छोटो चलचित्र प्रदर्शनसँगै भएको थियो। त्यसपछि पूर्ण रूपमा एआईजीसी (AI-Generated Content) प्रविधिबाट तयार गरिएको एनिमेटेड सर्ट फिल्म द स्पिरिट अफ द माउन्टेन्स प्रदर्शन गरिएको थियो। चिनियाँ अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदा अन्तर्गत पर्ने ‘क्वानसिङ तुओ’ (पूर्ण आकारको रबिङ कला) प्रविधिबाट प्रेरित उक्त फिल्मले परम्परागत संस्कृति र आधुनिक एआई प्रविधिबीचको अद्वितीय संयोजन प्रस्तुत गरेको छ। फिल्म प्रदर्शनपछि निर्देशक पाङ जियाले भिडियो लिंकमार्फत एआई आधारित दृश्य निर्माण प्रक्रिया प्रत्यक्ष रूपमा देखाए। निर्माता जुनयान ह्वाङले विद्यार्थीहरूसँग अन्तरक्रियात्मक प्रश्नोत्तर सत्रमा सहभागिता जनाउँदै दर्शकमा उत्सुकता र आश्चर्य सिर्जना गरेका थिए।

दिउँसोको सत्रमा एनिमेटेड फिल्म द लिजेन्ड अफ हेइ २ प्रदर्शन गरिएको थियो, जसले ठूलो संख्यामा विद्यार्थीलाई आकर्षित गर्‍यो। ‘गतिशील स्टोरीबोर्ड प्रि–भिजुअलाइजेसन’ प्रविधि प्रयोग गरिएको उक्त फिल्मले मानिस र पर्वत, जल, काठ, ढुंगा तथा जनावरलाई प्रतीकात्मक रूपमा प्रस्तुत गर्ने पात्रहरूबीचको सहअस्तित्वको कथा मार्मिक रूपमा चित्रण गर्दछ। प्रकृति र मानवबीचको एकता तथा सबै जीवहरूको सहअस्तित्वमा आधारित यसको पर्यावरणीय सन्देशले दर्शकलाई गहिरो रूपमा प्रभावित गरेको सहभागी विद्यार्थीहरूले बताएका छन्। फिल्मपछि आयोजित ‘ब्लाइन्ड बक्स’ अन्तरक्रियात्मक कार्यक्रमले वातावरणलाई चरम उत्साहमा पुर्‍याएको थियो, जहाँ विद्यार्थीहरूले प्रश्नावली तथा गतिविधिहरूमा सहभागी भई सीमित संस्करणका चलचित्र सामग्री जित्ने अवसर पाए।

आयोजकका अनुसार यो प्रदर्शनीले परम्परागत ‘निष्क्रिय अवलोकन’ को ढाँचालाई तोड्दै सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई सक्रिय, अनुभवमूलक र साझा सिकाइको प्रक्रियामा रूपान्तरण गरेको छ। कार्यशाला र प्रत्यक्ष संवादमार्फत सम्पन्न कार्यक्रमले उल्लेखनीय प्रभाव र सकारात्मक नतिजा दिएको भन्दै यसलाई डिजिटल युगमा सांस्कृतिक सहकार्यको प्रभावकारी नमुनाका रूपमा लिइएको छ।

चिनियाँ चलचित्रहरूको विशेष प्रदर्शनमा कलाकार तथा फिल्मकर्मी अनिल यादव, बुद्धि तामाङ, पवित्रा शंकी, केपी पाठक तथा प्राध्यापक कुन्दन आर्याललगायत विभिन्न चर्चित व्यक्तित्वहरूको उल्लेखनीय उपस्थिति रहेको थियो। उनीहरूले प्राध्यापक तथा विद्यार्थीहरूसँग जीवन्त छलफल र संवादमा सहभागिता जनाएका थिए।

“सभ्यतागत पारस्परिक सिकाइ, प्रविधिगत नवप्रवर्तन” भन्ने नारासहित आयोजित यस प्रदर्शनीमा एनिमेटेड चलचित्र प्रदर्शनसँगै क्राफ्ट कार्यशाला, सांस्कृतिक–सृजनात्मक प्रदर्शनी तथा सिनेम्याटिक संवादहरू समेटिएका छन्। परम्परागत चिनियाँ संस्कृति र आधुनिक प्रविधिको संयोजनमार्फत नेपाली युवावर्गका लागि समृद्ध दृश्य–श्रव्य अनुभव प्रस्तुत गर्नु कार्यक्रमको उद्देश्य रहेको आयोजकहरूले बताएका छन्।

कार्यक्रमको सुरुआत एआई (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) प्रविधिबाट निर्माण गरिएको प्रवर्द्धनात्मक छोटो चलचित्र प्रदर्शनसँगै भएको थियो। त्यसपछि पूर्ण रूपमा एआईजीसी (AI-Generated Content) प्रविधिबाट तयार गरिएको एनिमेटेड सर्ट फिल्म द स्पिरिट अफ द माउन्टेन्स प्रदर्शन गरिएको थियो। चिनियाँ अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदा अन्तर्गत पर्ने ‘क्वानसिङ तुओ’ (पूर्ण आकारको रबिङ कला) प्रविधिबाट प्रेरित उक्त फिल्मले परम्परागत संस्कृति र आधुनिक एआई प्रविधिबीचको अद्वितीय संयोजन प्रस्तुत गरेको छ। फिल्म प्रदर्शनपछि निर्देशक पाङ जियाले भिडियो लिंकमार्फत एआई आधारित दृश्य निर्माण प्रक्रिया प्रत्यक्ष रूपमा देखाए। निर्माता जुनयान ह्वाङले विद्यार्थीहरूसँग अन्तरक्रियात्मक प्रश्नोत्तर सत्रमा सहभागिता जनाउँदै दर्शकमा उत्सुकता र आश्चर्य सिर्जना गरेका थिए।

दिउँसोको सत्रमा एनिमेटेड फिल्म द लिजेन्ड अफ हेइ २ प्रदर्शन गरिएको थियो, जसले ठूलो संख्यामा विद्यार्थीलाई आकर्षित गर्‍यो। ‘गतिशील स्टोरीबोर्ड प्रि–भिजुअलाइजेसन’ प्रविधि प्रयोग गरिएको उक्त फिल्मले मानिस र पर्वत, जल, काठ, ढुंगा तथा जनावरलाई प्रतीकात्मक रूपमा प्रस्तुत गर्ने पात्रहरूबीचको सहअस्तित्वको कथा मार्मिक रूपमा चित्रण गर्दछ। प्रकृति र मानवबीचको एकता तथा सबै जीवहरूको सहअस्तित्वमा आधारित यसको पर्यावरणीय सन्देशले दर्शकलाई गहिरो रूपमा प्रभावित गरेको सहभागी विद्यार्थीहरूले बताएका छन्। फिल्मपछि आयोजित ‘ब्लाइन्ड बक्स’ अन्तरक्रियात्मक कार्यक्रमले वातावरणलाई चरम उत्साहमा पुर्‍याएको थियो, जहाँ विद्यार्थीहरूले प्रश्नावली तथा गतिविधिहरूमा सहभागी भई सीमित संस्करणका चलचित्र सामग्री जित्ने अवसर पाए।

आयोजकका अनुसार यो प्रदर्शनीले परम्परागत ‘निष्क्रिय अवलोकन’ को ढाँचालाई तोड्दै सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई सक्रिय, अनुभवमूलक र साझा सिकाइको प्रक्रियामा रूपान्तरण गरेको छ। कार्यशाला र प्रत्यक्ष संवादमार्फत सम्पन्न कार्यक्रमले उल्लेखनीय प्रभाव र सकारात्मक नतिजा दिएको भन्दै यसलाई डिजिटल युगमा सांस्कृतिक सहकार्यको प्रभावकारी नमुनाका रूपमा लिइएको छ।