पानी कसरी पर्छ ?

हामी सबैले पानी परेको देखेका छौं। पानी पर्दा हामीले आकाशमा बादल बादल देख्छौं । बादल नभएको बेला पानी पर्दैन । किनभने बादलले नै पानी पार्दछ । पानी बाफ बनेर आकाशमा जान्छ र बादल हुन्छ । जस्तो, भिजेको लुगा सुकाउदा त्यसमा भएको पानी बाफ बनेर उड्छ । बाफ भनेको पानी हो । पानी बाफ भएर उडेपछि मात्र लुगा सुक्छ । त्यस्तै एउटा रिकापीमा पानी राखिछोड्यौं भने त्यो पानी केही दिनमा बिलाउँछ । यसको कारण के हो भने रिकापीको पानी दिउँसोको घामले गर्दा तात्दछ र विस्तार-विस्तार त्यो पानी बाफ बनेर उडेर जान्छ । रिकापीको पानी जस्तै पोखरी र नदीको पानी पनि बाफ बनेर उडिरहन्छ । पानी तताउँदा खेरि पनि पानी तातेर बाफ बन्छ र त्यो बाफ माथि उडेर जान्छ ।

विरुवाहरूमा पनि पानी हुन्छ । त्यसैले विरूवाहरू रसिला हुन्छन् । कुनै विरुवालाई काट्यौं भने त्यो विरूवा केही दिनमा नै सुक्छ । किनभने

विरूवालाई काट्दा विरूवाभित्र रहेको पानी बाफ बनेर उडेर जान्छ ।

यसरी धेरै ठाउँबाट पानी बाफ बनेर उडिरहन्छ । यी बाफहरू आपसमा मिल्दछन् । बाफहरू मिलेपछि बादल बन्दछ । त्यसैले यहाँबाट उडेर गएको पानी नै बादल हो । बादल चिसो भयो भने पानीका थोपाहरू बन्दछन् र ती पानीका थोपाहरू तल खस्तछन् । यसैलाई हामी पानी परेको भन्दछौं ।

आकाशमा हामीले दुई खालका बादल देख्दछौं । धेरै जसो सेतो बादल देख्दछौं र कहिलेकाहीं कालो बादल देख्दछौं । कालो बादल पानीबाट उडेका बाफहरूले बनेको हुन्छ । त्यसैले कालो बादल लाग्यो भने मात्र पानी पर्दछ ।

हामीले माथि नै जानि सक्यौं कि बादल चिसो भयो भने पानीका थोपाहरू बन्दछन् । तर अझ धेरै चिसो भयो भने पानीका थोपाहरू बरफ बन्दछन् । यी बरफहरू गह्रौं भएर तल खस्दछन् । यही खसेको बरफलाई हामी असिना परेको भन्दछौं ।

बालबिज्ञान प्रश्नोत्तरबाट